Związek roztoczy z sezonem grzewczym
Już niedługo rozpocznie się sezon grzewczy. To idealny czas dla roztoczy kurzu domowego, pomimo tego, że ich populacja maleje w okresie zimowym. Szczelnie zamknięte okna i odkręcone grzejniki sprzyjają rozprzestrzenianiu się tych mikroskopijnych pajęczaków, które w trakcie lata intensywnie pracowały nad zwiększeniem swojej liczebności.
Gdzie znajdują się roztocze?
Obecne są w łóżkach, dywanach, meblach tapicerowanych, zabawkach pluszowych, zasłonach. Podczas sprzątania podrażniają one nasze górne drogi oddechowe, wywołując:
- katar
- uporczywe kichanie
- uczucie blokady nosa
- ból głowy
Uczulenie na co najmniej jedną z trzech głównych molekuł roztoczy kurzu domowego może prowadzić do rozwoju astmy oskrzelowej.
Główne molekuły roztoczy kurzu domowego
Alergenami głównymi roztoczy kurzu domowego są molekuły Der p 1 oraz Der p 2.
- przeciwciała E (IgE) wobec tych białek roztoczy znajdujemy w surowicy krwi u ok. 80% osób na nie uczulonych
- molekuły Der p 1 i Der p 2 nazywamy markerami alergii na roztocze, ponieważ wskazują faktyczne uczulenie na te alergeny
- udowodniono, że ich obecność w surowicy krwi ma związek z występowaniem astmy
- badania pokazały, że u dzieci poniżej 5 roku życia uczulenie na molekuły Der p 1 i Der p 2 może prognozować wystąpienie astmy w wieku szkolnym
Molekuły Der p 1 i Der p 2 są dobrymi markerami wskazującymi na dużą szansę skuteczności odczulania, dlatego istotna jest precyzyjna ocena uczulenia na poziomie molekularnym przed rozpoczęciem immunoterapii. W tym celu pomocne będą testy do diagnostyki molekularnej alergii.
W alergenie roztoczy znajduje się jeszcze jedna ważna molekuła – Der p 23. Dlaczego jest tak istotna?
- należy do alergenów głównych – uczula większość osób z alergią na roztocze kurzu domowego; przeciwciała E (IgE) wobec Der p 23 wykrywane są w surowicy krwi u ok. 70% osób uczulonych na roztocze kurzu domowego
- całe alergeny roztoczy wykorzystywane w dostępnych testach alergicznych zawierają niewielką ilość białka Der p 23
Dlatego też warto wybierać testy do diagnostyki molekularnej alergii, oznaczające zarówno cały alergen, jak i poszczególne białka, aby uzyskać jak najbardziej szczegółową informację na temat naszego uczulenia.
Co mają wspólnego kurz i owoce morza?
Z reguły słysząc „alergia na kurz” wyobrażamy sobie osobę z zatkanym nosem. Wdychamy kurz, więc spodziewamy się, że objawy będą zawiązane z naszymi drogami oddechowymi. Jednak nie zawsze tak jest. Sprawcą tego zamieszania jest molekuła roztoczy kurzu domowego Der p 10.
- jest alergenem mniejszym – odpowiada za mniej niż 50% uczuleń na roztocze kurzu domowego
- należy do grupy białek zwanych tropomiozynami (znajdują się one w roztoczach, ale przede wszystkim w alergenach takich jak: owoce morza, tilapia, ślimaki, nicienie Anisakis – pasożyty bytujące w ryba słonowodnych)
- u osób uczulonych na molekułę Der p 10 mogą pojawić się objawy alergiczne (niekiedy wstrząs anafilaktyczny) w wyniku reakcji krzyżowych po spożyciu owoców morza lub innych pokarmów zawierających białka z grupy tropomiozyn
- jest odporna na trawienie i działanie wysokiej temperatury
Uczulenie jedynie na molekuły Der p 23 i/lub Der p 10 może być przyczyną braku skuteczności odczulania pacjentów na roztocze kurzu domowego. Informacja płynąca z wykonania diagnostyki molekularnej alergii może być pomocna w przewidywaniu tej skuteczności.
Podjęcie decyzji o odczulaniu wymaga przeprowadzenia wnikliwej analizy objawów oraz potwierdzenia ich wynikiem testu.